Wat doet suiker met je hersenen?
We zijn met zijn allen gek op suiker. Misschien niet per se op suiker zelf, maar wel op de producten waar het in zit. Onbewust. Producten met een hoger suikergehalte hebben nu eenmaal meer effect op ons lichaam dan producten met een lager gehalte aan suiker. Nou ja, de producten met een lager gehalte aan suiker hebben natuurlijk weer een andere werking op ons lichaam, maar in positieve zin. Voor nu rest ons de vraag; wat doet suiker met je hersenen? Helpt een stukje chocolade echt om ons beter te voelen als we tegen onze menstruatie aanzitten? Heeft suiker invloed op onze motivatie om te sporten? Je lees hier verderop meer over.
Invloed van suiker op je stemming
Heb jij weleens een enorme behoefte aan zoetigheid en word je een beetje nukkig als je deze behoefte niet vervult? Dit is al één invloed die suiker heeft op je stemming, maar er is meer.
In eerste instantie hebben suikers een positieve invloed op je stemming. Ze zorgen er namelijk voor dat je hersenen de hormonen dopamine en serotonine gaan afgeven. Deze hormonen geven je een gevoel van beloning en euforie. Je voelt je dus blij. Alleen het nadelige gevolg daarvan is dat je meer behoefte krijgt aan suiker.
Daarnaast kunnen suikers op nog een andere manier jouw stemming beïnvloeden. En die andere manier zijn de schommelingen in je bloedsuikerspiegel.
Gevolgen van schommelingen in je bloedsuikerspiegel
Je lichaam gaat het hormoon insuline afgeven op het moment dat jij een product eet met suiker. Als jij suiker eet, zal je bloedsuikerspiegel gaan stijgen. Het hormoon insuline zorgt ervoor dat de piek van je bloedsuikerspiegel binnen de normaalwaarde blijft en weer zal dalen naar een normaalwaarde. Een normale bloedsuikerspiegel heeft een waarde tussen de 4mmol/l en 8mmol/l.
Op het moment dat het hormoon insuline jouw bloedsuiker weer tussen deze normaalwaardes heeft gekregen, zal je lichaam het hormoon glucagon gaan afgeven. Dit hormoon heeft eigenlijk de tegenovergestelde werking als het hormoon insuline. Glucagon zorgt ervoor dat je bloedsuiker door het shot insuline niet zal dalen tot onder de normale ondergrens.
Schommelingen van je bloedsuikerspiegel kunnen het risico op gezondheidsklachten en stemmingswisselingen verhogen.
Wat doet suiker met je hersenen?
Laten we alvast zeggen dat suiker ontzettend veel met je hersenen doet. Uit een onderzoek uit 2002 blijkt dat een dieet met geraffineerde suiker de hersenstructuur kan beïnvloeden via de regulatie van neurotrofinen. Neurotrofinen komen voor in de hersenen en zorgen ervoor dat cellen hun werk kunnen blijven doen.
Twee maanden op een dieet met geraffineerde suikers was voor dieren genoeg om niveau van BDNF (brain-derived neurothrophic factor) en ruimtelijke leerprestaties te verminderen. De dieren vertoonden een afname van stoffen die belangrijk zijn voor de afgifte van neurotransmitters.2 Neurotransmitters zijn eigenlijk overdrachtsstoffen. Het zijn signaalstoffen die zenuwimpulsen overdragen tussen zenuwcellen en het zenuwstelsel of impulsen overdragen van motorische zenuwcellen op spieren. Je begrijpt dan nu misschien gelijk dat als de prikkels van motorische zenuwcellen niet goed worden overgedragen, dit onder andere jouw mobilisatie en sportprestaties kan beïnvloeden.
Wat is BDNF?
BDNF is een neurotrofine die vereist is voor verschillende vormen van geheugen. Het speelt een belangrijke rol in het leren van nieuwe dingen en in het vormen van nieuwe herinneringen. Daarnaast zou een tekort aan BDNF bijdragen aan het ontstaan van epilepsie, Alzheimer, Parkinson en de ziekte van Huntington.
Je denkt nu misschien: dieren zijn dieren en wij zijn mensen… Daar heb je zeker gelijk in. Alleen is het belangrijk om te onthouden dat de uitkomsten van de meest waardevolle onderzoeken zijn gebaseerd op onderzoeken die op dieren zijn gedaan. Ons genen lijken voor 97,5% op dat van een muis.3 Dus deze waardevolle onderzoeksresultaten kunnen ook op mensen van toepassing zijn.
Suiker verwoest je hersenen: dementie
Wat suiker met je hersenen doet, kon jij je misschien helemaal niet voorstellen. Uit een ander onderzoek is gebleken dat een hogere inname van kunstmatige gezoete frisdranken geassocieerd werd met een verhoogd risico op dementie.1 Er zijn nog geen harde bewijzen dat suiker daadwerkelijk in verband staat met een verhoogd risico op dementie, maar echt loepzuiver is suiker niet.
Suiker (glucose) voor je hersenen!
Suiker wordt in onze darmwand omgezet in glucose, waarna het vervolgens opgenomen kan worden in onze cellen. Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar onze hersenen functioneren op glucose.
Een studie van Trends Neurosci uit 2013 geeft aan dat glucose de belangrijkste energiebron is voor de hersenen. Een strakke regulering van het glucosemetabolisme is van cruciaal belang voor de hersenfysiologie. Verstoring van het glucosemetabolisme vormt de basis voor veel hersenaandoeningen.4
Gelukkig halen we glucose niet alleen uit geraffineerde suikers. We kunnen glucose uit koolhydraten halen. Koolhydraten leveren bij de verbranding vier calorieën energie per gram en zijn de belangrijkste energiebron voor ons lichaam. Alle koolhydraten moeten in ons lichaam worden afgebroken tot enkelvoudige suikers: glucose. Pas dan zijn koolhydraten een bruikbare energiebron voor ons lichaam. Glucose die niet direct nodig is als energieleverancier kan in je spieren en lever worden opgeslagen voor toekomstig gebruik. Je hersenen kunnen dit niet en zijn niet in staat om bijvoorbeeld vetzuren aan te spreken als energieleverancier. Dit maakt het zo ontzettend belangrijk dat jij voldoende koolhydraten eet, zodat dit omgezet kan worden naar glucose en jij jouw hersenen kunt voorzien van energie.
Neem jouw voedingspatroon eens onder de loep
Zo hé, dat is een hoop informatie… Ik ben benieuwd wat je van dit artikel vond. Laat je het in een reactie onder dit artikel weten? Wil jij jouw voedingspatroon eens onder de loep nemen met een deskundige en een gezond voedingspatroon gaan combineren met wat lichaamsbeweging? Plan dan een gratis intakegesprek bij PTF-By Jon.
Deze tekst is geschreven door Laura Kortekaas.